POCZYTAJ MAMO, TATO

W zakłace POCZYTAJ MAMO, TATO znajdują się ciekawe artykuły dla rodziców. Zachęcamy do zapoznania się z ich treścią.

WYKAZ ARTYKUŁÓW:

1. DLACZEGO WARTO CZYTAĆ DZIECIOM - LIST DO RODZICÓW

2. WPŁYW MULTIMEDIÓW NA ROZWÓJ DZIECI

3. KATAR - JESIENNE UTRAPIENIE - JAK NAUCZYC DZIECKO WYDMUCHIWAĆ NOS

4. ZMYSŁY DZIECKA - DLACZEGO NALEŻY O NIE DBAĆ I JAK JE ROZWIJAĆ

5. O ZDROWYM ŻYWIENIU SŁÓW KILKA !!!

6. DLACZEGO GOTOWANIE Z DZIECMI JEST NIESAMOWITE?

7. PRZEDSZKOLAK BEZPIECZNY W SIECI

==========================================

7. PRZEDSZKOLAK BEZPIECZNY W SIECI

PRZEDSZKOLAK W ŚWIECIE TECHNOLOGII INFORMACYJNO-KOMUNIKACYJNEJ

Co czycha na dziecko w sieci ?

Na przestrzeni ostatnich lat obserwujemy, że coraz młodsze dzieci korzystają z takich dobrodziejstw cywilizacji, jak Internet. Dziś już nikogo nie zdziwi widok 3 czy 4 – latka z tabletem w ręku. Nie możemy zabronić dziecku korzystania z Internetu, musimy być jednak bardzo ostrożni, bo zagrożeń w sieci jest wiele. Zazwyczaj dotyczą one trochę starszych dzieci i młodzieży, ale już rodzice przedszkolaka powinni być wyczuleni na pewne sprawy, ponieważ w tym zakresie bardzo ważna jest profilaktyka. Internet zrewolucjonizował wiele dziedzin ludzkiego życia. Umożliwia wszechstronną komunikację i ułatwia kontakty niwelując ograniczenia przestrzenne i zapewniając porozumiewanie się w czasie rzeczywistym. Stał się niezbędny jako narzędzie pracy i rozrywki, ułatwia naukę i rozwijanie zainteresowań. Internet przestał więc być sprawą wyboru, stał się wręcz koniecznością.

Sam w sobie Internet nie jest ani dobry ani zły. Jest pomocnym narzędziem, tak jak np. samochód, który ułatwia i przyspiesza komunikację. Jednak z jego używaniem wiąże się pewne ryzyko. Dotyczy to głównie osób o nie wyrobionym jeszcze światopoglądzie, a więc dzieci i młodzieży kształtującej swój obraz świata w oparciu o zdobywaną ciągle wiedzę, również za pośrednictwem Internetu.

Głowne zagrożenia internetu:

1. Niechciane i nieodpowiednie treści;
2. Nękanie w Internecie tzw. cyberprzemoc;
3. Zagrożenia związane ze spotkaniami z osobami poznanymi w Sieci;
4. Łamanie prawa /straty finansowe;
5. Uzależnienie od Internetu

Nieodpowiednie treści – jak uchronić przed nimi malucha?

Metodą ograniczenia kontaktu dzieci z nielegalnymi treściami w Internecie może być oprogramowanie filtrujące.
Warto jednak pamiętać, że filtrowanie tego typu powinno być uruchomione na wszystkich urządzeniach z których korzysta dziecko, również mobilnych.  Filtrowanie treści internetowych odbywa się zazwyczaj w oparciu o „białą” lub „czarną listę” stron internetowych (odpowiednio: stron bezpiecznych, po których dziecko bezpiecznie może się poruszać lub stron wykluczonych, na które dziecko nie powinno wchodzić) lub słów kluczowych obecnych w treści strony. W przypadku kiedy nasze dziecko lub my natrafimy w sieci na treści szkodliwe lub nielegalne , powinniśmy poinformować o tym zespół Dyżurnet.pl (www.dyzurnet.pl) – punkt kontaktowy zajmujący się przyjmowaniem zgłoszeń dotyczących treści nielegalnych, ich analizą i współpracą w tym zakresie z policją. Zgłoszenie możemy złożyć anonimowo, podanie swojego adresu e-mail umożliwi nam śledzenie jego losów.

Zapraszamy również do zapoznania się z prezentacją multimedialną   Przedszkolaki w świecie TIK

Artykuł zaczerpnięty ze strony www.zdrowyprzedszkolak.pl

==========================================

6. DLACZEGO GOTOWANIE Z DZIEĆMI JEST NIESAMOWITE?

1. Pomaga zdobywać umiejętności matematyczne

To wcale nie jest takie oczywiste, a jednak! Podczas gotowania pracujemy z liczbami. Możemy dostosować poziom tej matematyki do wieku dziecka: począwszy od prośby, by przygotowało 2 miseczki, przez odmierzanie określonej ilości łyżek mąki, krojenie jabłka na ćwiartki lub ósemki, aż po przeliczanie ilości składników w proporcjach odpowiednich do liczby porcji.

2. Pozwala zdobywać umiejętności życiowe

Wspólne gotowanie to bardzo praktyczna lekcja na przyszłość. Kiedy dzieci wyfruną z domu (wiemy, że to odległa przyszłość, ale nieubłaganie zbliża się ten moment), podstawowe umiejętności kulinarne okażą się niezwykle przydatne.

3. Buduje zdrowe nawyki żywieniowe

Przez samodzielne przygotowywanie posiłku dzieci uczą się szacunku do jedzenia. Z roli konsumentów przeistaczają się w twórców. Łatwiej im zrozumieć sens zdrowego odżywiania oraz rozpoznać jakość składników, z których przygotowują posiłki.

4. Ćwiczy małe rączki

Przygotowanie potrawy pozwala dziecku “poczuć” ją wszystkimi zmysłami – pracuje dotyk, wzrok, słuch, węch i smak. W tym sensie uczta staje się znacznie bogatsza. Niebagatelne znaczenie ma też podawanie, krojenie, układanie składników. Jest to doskonały trening małych rączek przygotowujący do nauki pisania.

5. Kształtuje poczucie własnej wartości

Wspólne gotowanie stwarza okazję do dokonywania wyborów, podejmowania decyzji i brania pod uwagę zdania dziecka. To okazja do docenienia dziecka nie tylko za rezultat, ale także za pracę. Dziecko wie, że jest potrzebne, że może w pełni uczestniczyć w życiu rodziny, że jego obecność jest ważna i ceniona.

6. Zbliża do siebie

Oczywiście, zdarzają się momenty podczas naszego wspólnego gotowania, że nerwy osiągają szczytowy poziom, ale radzenie sobie z trudnymi emocjami, w równej mierze jak wspólne doświadczanie emocji przyjemnych, powoduje, że więź między nami się wzmacnia. Będzie to służyć naszym relacjom do końca życia.

==========================================

5. O ZDROWYM ŻYWIENIU SŁÓW KILKA !!!

Prawidłowe żywienie jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na rozwój dziecka i człowieka dorosłego. Zapewnia utrzymanie przez niego dobrego stanu zdrowia.

W okresie wzrostu i rozwoju organizmu wpływa nie tylko na samopoczucie, stan zdrowia, funkcje poznawcze, lecz także pomaga chronić organizm przed wieloma poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi w późniejszych etapach życia. Znaczenie dla zdrowia mają również prawidłowe nawyki i zwyczaje żywieniowe, które najczęściej kształtują się właśnie w młodym wieku. Mówiąc o prawidłowym rozwoju, nie można zapominać o aktywności fizycznej, która jest niezwykle ważnym elementem prozdrowotnego stylu życia. Podobnie jak prawidłowe żywienie ma ona korzystny wpływ na samopoczucie, wzrost i rozwój .

Pamiętajmy !!!

1. Posiłki jemy regularnie (5 posiłków co 3–4 godziny).

Posiłki powinny być jedzone o stałych porach w ciągu dnia. Zapewnia to lepszy metabolizm i optymalne wykorzystanie składników odżywczych oraz sprzyja prawidłowej sprawności umysłowej i fizycznej organizmu.

2. Najczęściej i w jak największej ilości jemy warzywa i owoce!

Warzywa i owoce powinny być ważnym składnikiem codziennej diety dzieci i dorosłych. Produkty te stanowią główne źródło witamin ,składników mineralnych, błonnika oraz naturalnych przeciwutleniaczy, tzw. antyoksydantów, które usuwają szkodliwe dla organizmu wolne rodniki tlenowe.

Regularne jedzenie warzyw i owoców zmniejsza ryzyko rozwoju wielu chorób, w tym cukrzycy typu 2, otyłości, nadciśnienia, niedokrwiennej choroby serca, niektórych nowotworów. Najkorzystniej jest spożywać je na surowo lub minimalnie przetworzone, ponieważ w takiej formie produkty te zachowują najwyższą wartość odżywczą. Warzywa i owoce powinny być spożywane kilka razy dziennie, w ramach posiłków i przekąsek.

Warzywa i owoce różnią się między sobą składem i wartością odżywczą. Barwa warzyw i owoców wiąże się z zawartością określonych substancji, które mają wpływ na ich właściwości zdrowotne. Dlatego, aby dostarczyć organizmowi wszystkich składników pokarmowych, należy spożywać różnobarwne warzywa i owoce. Warto przy tym pamiętać, że należy spożywać więcej warzyw niż owoców.

3. Jemy produkty zbożowe, zwłaszcza pełnoziarniste!

Produkty zbożowe powinny być składnikiem większości posiłków. Spośród produktów zbożowych należy jak najczęściej wybierać te pełnoziarniste, do których zaliczamy mąkę i pieczywo razowe, graham i tzw. grube kasze (np. gryczana, jęczmienna), ryż brązowy, makarony pełnoziarniste. Cennym elementem codziennej diety są również naturalne płatki zbożowe, np. owsiane, jęczmienne, żytnie.

Produkty zbożowe dostarczają węglowodanów złożonych, są więc doskonałym źródłem energii tak potrzebnej rosnącemu i rozwijającemu się organizmowi. Zawierają niewielkie ilości białka i tłuszczu, a także witaminy z grupy B (niezbędne do prawidłowej pracy układu nerwowego, pomagające w koncentracji i nauce), różne składniki mineralne (np. magnez, cynk, żelazo), które m.in. wspierają rozwój fizyczny, korzystnie wpływają na samopoczucie i zdolność do nauki; są również źródłem błonnika pokarmowego wspomagającego pracę układu pokarmowego, ułatwiającego utrzymanie prawidłowej masy ciała i pomagającego zapobiegać chorobom na tle wadliwego żywienia.

4. Codziennie pijemy co najmniej 3–4 szklanki mleka. Możmy je zastąpić jogurtem naturalnym, kefirem i częściowo serem!

Produkty mleczne są najlepszym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia w diecie dzieci– składnika niezbędnego do budowy zdrowych kości i zębów. Produkty te zawierają również pełnowartościowe białko oraz witaminy i składniki mineralne.

Zalecana do spożycia ilość produktów mlecznych to przynajmniej 3–4 szklanki mleka, które można częściowo zastąpić innymi wartościowymi produktami, takimi jak: jogurt naturalny, kefir, maślanka, ser.

5. Jemy ryby, nasiona roślin strączkowych i jaja. Wybieramy chude mięso. Ograniczamy spożycie produktów mięsnych przetworzonych!

W okresie wzrostu i rozwoju młodego organizmu szczególnie ważne jest spożywanie pełnowartościowego białka, którego najlepszym źródłem są: mięso, ryby i jaja. Warto pamiętać, że mięso jest również źródłem najlepiej przyswajalnego żelaza, które pełni ważną rolę m.in. w tworzeniu składników krwi. Należy wybierać chude mięso; natomiast ograniczać produkty mięsne przetworzone, których nadmierne spożycie jest niekorzystne dla zdrowia.

Przynajmniej dwa razy w tygodniu warto zjeść ryby, przede wszystkim morskie. Zawierają one cenne dla zdrowia kwasy tłuszczowe omega-3, które odgrywają zasadniczą rolę w rozwoju i prawidłowym funkcjonowaniu mózgu, układu nerwowego i wzroku. Ryby są również doskonałym źródłem białka i składników mineralnych, w tym jodu.

Jaja można jeść kilka razy w tygodniu – są skoncentrowanym źródłem składników odżywczych, m.in. białka, witamin, składników mineralnych, lecytyny i kwasów tłuszczowych.

Pamiętać też trzeba o spożywaniu nasion roślin strączkowych m.in. fasoli, zielonego groszku, soczewicy i bobu. Zawierają one dużo białka, a mało tłuszczu. Są doskonałą i zdrową alternatywą dla mięsa.

6. Ograniczamy spożycie tłuszczów zwierzęcych. Zastępujemy je olejami roślinnymi!

Nadmierne spożycie tłuszczów zwierzęcych, które zawierają nasycone kwasy tłuszczowe, jest przyczyną wielu chorób, przede wszystkim chorób układu sercowo-naczyniowego i niektórych nowotworów. Oleje roślinne są z kolei najbogatszym źródłem jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które chronią przed tymi chorobami. Dlatego tłuszcze zwierzęce warto zastąpić olejami roślinnymi, z wyjątkiem oleju kokosowego i palmowego. Najlepiej wybierać olej rzepakowy mający najkorzystniejszy skład kwasów tłuszczowych.

Pamiętać też trzeba, że oleje tłoczone na zimno można spożywać wyłącznie na surowo, jako doskonały dodatek do surówek i sałatek warzywnych. Do smażenia zaś najlepiej używać rafinowany olej rzepakowy lub oliwę z oliwek. Należy jednak ograniczać spożywanie produktów smażonych, gdyż znacznie zdrowsze są potrawy gotowane, szczególnie na parze.

7. Unikamy spożycia cukru, słodyczy i słodkich napojów. Zastępujemy je owocami i orzechami!

Cukier i słodycze są bardzo kaloryczne, ponieważ – oprócz tego, że zawierają głównie sacharozę, glukozę czy fruktozę , wiele z nich zawiera tłuszcz (m.in. ciastka, batoniki, wyroby czekoladowe, lody).

Słodycze nie dostarczają cennych witamin i składników mineralnych. Często znajdujący się w słodyczach tłuszcz zawiera niekorzystne dla zdrowia kwasy tłuszczowe, w tym izomery trans sprzyjające chorobom układu krążenia i nowotworom. Istnieją słodycze, które mają tylko słodki smak i dostarczają kalorii, a przez to sprzyjają nadwadze i otyłości, przyczyniając się do rozwoju cukrzycy typu 2 czy miażdżycy. Dodatkowo słodycze i cukier są wrogiem naszych zębów i najpoważniejszym czynnikiem rozwoju próchnicy, dlatego warto ograniczyć dodawanie cukru do potraw i napojów.

Słodycze warto zastąpić owocami lub niesolonymi orzechami i nasionami. Orzechy, zwłaszcza włoskie, migdały, nasiona słonecznika ,czy dyni zawierają szereg substancji korzystnych dla zdrowia.

8. Nie dosalamy potraw. Unikamy słonych przekąsek i produktów typu fast food!

Nadmierne spożycie soli– z uwagi na zawartość sodu – niekorzystnie wpływa na zdrowie (powoduje nadciśnienie, udary, otyłość, nowotwory). Dlatego też powinno się unikać soli, słonych produktów i potraw.

W ograniczeniu spożycia soli pomogą nam przyprawy ziołowe (świeże i suszone) oraz wybieranie produktów surowych zamiast przetworzonych.

9. Pamiętamy o piciu wody do posiłku i między posiłkami!

Woda jest uniwersalnym napojem gaszącym pragnienie. To również jeden z niezbędnych składników pokarmowych, który trzeba dostarczać organizmowi regularnie i w odpowiednich ilościach. Jej niedobór szybko prowadzi do odwodnienia i związanego z tym gorszego samopoczucia, osłabienia organizmu, mniejszej możliwości koncentracji i przyswajania nowych wiadomości. Warto pamiętać o piciu co najmniej 5–6 szklanek wody dziennie – do posiłku i między posiłkami. Woda zawarta jest również w spożywanych produktach i potrawach (np. w warzywach, owocach, zupach). Więcej wody potrzeba przy wysiłku fizycznym, w czasie przebywania w miejscu, gdzie jest wysoka bądź niska temperatura oraz mała wilgotność.

10. Bądźmy aktywni fizycznie!.

Codzienna aktywność fizyczna, zapewnia dobrą kondycję fizyczną i sprawność umysłową oraz wpływa na prawidłową sylwetkę i atrakcyjny wygląd. Każda forma aktywności jest wartością dodaną do naszego zdrowia.

==========================================

4. "ZMYSŁY DZIECKA - DLACZEGO NALEŻY O NIE DBAĆ I JAK JE ROZWIJAĆ

W jaki sposób dziecko poznaje świat? Pomagają mu w tym zmysły.
Dlatego tak ważne jest ich rozwijanie i koordynacja. Jeśli zrobimy to w nieprawidłowy sposób lub w nieodpowiedniej kolejności, w przyszłości nasze dziecko może mieć problemy z integracją sensoryczną.

"Zabawa dla dzieci w wieku od zera do trzech lat jest bardzo ważna, gdyż stymuluje ona ich rozwój. Kolorowe zabawki wydające dźwięki i kuszące najmłodszych różnymi fakturami pomagają rozwijać wszystkie zmysły. Jednak, aby dziecko mogło jak najwięcej skorzystać z takiej stymulacji muszą zostać spełnione odpowiednie warunki". /psycholog dr Justyna Korzeniewska

1. Zmysły - ważne narzędzie

Gdy dziecko przychodzi na świat, jest w pełni gotowe do zmysłowego poznawania rzeczywistości. Ma bardzo dobrze rozwinięty zmysł słuchu, węchu, dotyku, smaku. Ostatni w kolejności rozwija się zmysł wzroku. W zasadzie kształtuje się dopiero po narodzeniu, choć w łonie matki dziecko już otwiera oczy.

Dzięki tym wszystkim narzędziom dziecko może doświadczać nowego dla niego otoczenia. Po zapachu poznaje rodzica. Słyszy bicie serca. Dotyka w zasadzie wszystkiego dookoła, choć pierwszym obiektem jest najczęściej skóra bądź pierś mamy i ubrania. Kosztuje (przez kilka miesięcy) mleka. Jeśli pije z piersi - powoli zapoznaje się ze smakami potraw, jakie zjada mama.

Wszystkie te doświadczenia zmysłowe prowadzą do kształtowania się przekonań na temat świata, ludzi oraz samego siebie. Są niejako fundamentem sposobu rozumienia świata - zarówno w dzieciństwie, jak i w dorosłości. Co więcej, dzięki rozwojowui zmysłów kształtuje się rozwój poznawczy, społeczny, emocjonalny, także komunikacyjny. Rośnie poczucie bezpieczeństwa, samodzielność, inicjatywa.

Wszystko, co dziecko słyszy i widzi składa się na całokształt jego osobowości.

2. Zaburzenia zmysłowe

W ostatnich latach w psychologii niezwykłą popularnością cieszy się pojęcie integracji sensorycznej (SI). Jest ono tak wszechobecne nie ze względu na modę, ale na fakt, iż zaburzenia sensoryczne diagnozuje się u coraz większej liczby dzieci.

Autorka pojęcia, Jean Ayres, była zdania, że dziecko każdą umiejętność powinno nabywać w odpowiednim porządku, co eliminuje ryzyko zaburzeń. Porządek ten podzieliła na cztery stadia. Każde jest ze sobą ściśle powiązane i na siebie oddziałuje.

Możemy zatem wyróżnić:

Stadium I (życie płodowe i okres noworodkowy) - rozwój integracji bodźców błędnikowych i proprioceptywnych (umożliwiają one m.in. ruch gałek ocznych, prawidłowe napięcie mięśniowe, równowagę, poczucie pewności w stosunku do siły grawitacji) oraz integracji bodźców dotykowych.
Stadium II (1. rok życia) - poznanie schematu ciała, praksja (zdolność wykonywania złożonych ruchów celowych), koordynacja stron ciała.
Stadium III (od 1. do 3. roku życia) - rozwój mowy, rozwój zdolności manipulacyjnych (koordynacja oko-ręka).
Stadium IV (okres przedszkolny, wczesnoszkolny) - rozwój komunikacji międzypółkulowej, samokontroli, samoakceptacji, zdolności rozumienia i myślenia abstrakcyjnego.

Każdy z wymienionych etapów musi pojawić się w odpowiedniej kolejności. Jeśli tak się nie stanie, może dojść do zaburzeń w pracy mózgu, co z kolei może przełożyć się na problemy emocjonalne, społeczne, komunikacyjne.

Ale SI to nie jedyne zaburzenie, jakie może pojawić się, gdy zmysły dziecka nieodpowiednio się rozwiną. Może bowiem dojść do nadwrażliwości na niektóre bodźce - np. dotykowe lub słuchowe. Dziecko, które cierpi tak taką nadwrażliwość nie lubi zazwyczaj głośnej muzyki lub szorstkich faktur np. ubrań. Każdy dotyk lub dźwięk jest niemalże bolesny.

3. Nie tylko integracja sensoryczna

Co zatem robić, by rozwijać zmysły? Należy pozwalać dziecku na zabawę piaskiem, wodą, plasteliną, ryżem. Nie ograniczajmy pobytu na dworze do placu zabaw, ale wychodźmy z dzieckiem na spacer do parku, pozwalajmy chodzić boso. To również jest treningiem zmysłów.

Zmysły zaczynają się rozwijać już w życiu płodowym. Pierwszy jest dotyk, który towarzyszy rosnącemu w brzuchu mamy dziecku od około ósmego tygodnia. W 21 tygodniu ciąży tworzą się kubki smakowe, a dziecko uczy się połykać, a co za tym idzie - poznaje smak. W tym samym czasie zaczynają działać receptory węchu. Kilka tygodni później malec zaczyna słyszeć. Wzrok rozwija się pod koniec ciąży - około 33 tygodnia.

Co się dzieje po porodzie? Najlepiej wykształconymi zmysłami noworodka są węch i słuch. Dlatego też, by dziecko rozwijało się w każdej ze zmysłowych sfer równomiernie, należy je odpowiednio stymulować. Jak to robić, żeby nasze działania przyniosły pożytek, a nie szkodę?

Świat poznajemy za pomocą zmysłów - świadomie (eksperymentowanie, doświadczanie) i nieświadomie (obserwacja, odbieranie zapachów). A najlepiej odbierać rzeczywistość poprzez doświadczanie przyrody i przeżywanie jej wszystkimi zmysłami. Dzieci powinny patrzeć, słyszeć, wąchać, dotykać i smakować otaczający je świat.

"Chodzi o to, aby - jeśli to tylko możliwe - poznawać świat za pomocą zmysłów;
to co widoczne - wzrokiem,
to, co słyszalne - słuchem,
to, co można powąchać - węchem,
posmakować - smakiem,
dotknąć zmysłem dotyku.
A jeśli coś można uchwycić jednocześnie kilkoma zmysłami,
należy to dobierać kilkoma zmysłami." /Jan Amos Komeński

U człowieka wyróżnia się 5 zmysłów i każdy z nich odgrywa niesamowitą rolę w doświadczaniu otoczenia i w badaniu przyrody:

WZROK

Jakie kolory lubi niemowlę? Wbrew pozorom nie pastelowe - ich po prostu jeszcze nie zauważa. Dziecko do około szóstego tygodnia życia preferuje kontrast biały - czarny. Dzieje się tak, dlatego, że zauważa ono nie tyle plamy, co linie styku tych barw. Dlatego tak ważne dla stymulowania rozwoju wzroku są czarno-białe zabawki.

Po dwóch miesiącach można dziecku podsuwać kolory jaskrawe: żółty, czerwony, zielony. Pobudzają one wyobraźnię dziecka. Trzeba jednak pamiętać, by z doborem barw nie przesadzić. Efekt przebodźcowania mamy wtedy murowany.

Dla starszego dziecka impulsami do rozwoju wzroku będzie obserwowanie poszczególnych elementów ze świata, przygladanie się szczegółom, zwracanie uwagi na kształty i kolory. Pomocna może być też wizyta w oceanarium, zabawa bańkami mydlanymi, przeglądanie w lustrze. Warto stosować liczne zabawy: poszukiwanie różnic pomiędzy obrazkami, różnicowanie położenia figur i elementów w przestrzeni, układanie puzzli, rozwiązywanie zgadywanek wzrokowych, odgadywanie zakrytego przedmiotu, memory obrazkowe, układanie i opowiadanie historyjek obrazkowych, itp.

DOTYK

Ciepła, miła skóra mamy, czułość jej rąk, miękkość całujących ust - noworodek wszystko to odczuwa w bardzo intensywny sposób, ucząc się, co jest bezpieczne, a co nie. Jego ciało nie jest jednak jeszcze nauczone dotyku, przez dziewięć miesięcy otoczone było płynem owodniowym, a teraz ma na sobie ubranka. Jak więc wspomagać rozwój czucia?

Już od pierwszych dni życia można dziecko delikatnie głaskać, przytulać i kołysać, pobudzając przy tym jego receptory. Głaszczemy delikatnie i powoli. W miarę jak dziecko rośnie, można stosować specjalne dziecięce masaże, np. masaż Shantala.

Półroczny maluch poznaje świat głównie za pomocą dotyku. Dlatego wszelkie zabawki lądują w buzi. Dziecko w ten sposób bada ich konsystencję, wielkość i kształt. Wybierajmy więc do zabawy rzeczy bezpieczne i pozbawione małych elementów. Pozwalajmy także dziecku na pełzanie. Szczególnie stymulująca będzie zabawa na materiałach o różnych fakturach, chodzenie na boso, przez tunel.

Starsze dzieci mogą bawić się masami plastycznymi, piaskiem, wodą, której temperaturę można zmieniać. Warto stosować też zabawy sensoryczne: dotykanie przedmiotu umieszczonego w pudełku pełnym kulek z gazety, korzystanie z kart lub kostek dotykowych pokrytych różnym materiałem, domino dotykowe, rozpoznawanie dotykiem przedmiotów lub segregowanie z monet, guzików i kamyków bez udziału wzroku, ubieranie po omacku, szlak wodny, itp.

SŁUCH

Pierwsze dźwięki dziecko słyszy... ciałem? Odbiera je już w 16 tygodniu ciąży. To bardzo ciekawe, ponieważ aparat słuchowy rozwija się w mózgu dopiero w okolicach 24 tygodnia. W dniu porodu (jeśli jest w terminie), zmysł ten jest już niemal doskonale rozwinięty.

Jak dbać o słuch dziecka po narodzinach? Najważniejszy jest umiar.Każdy dźwięk serwowany niemowlęciu powinien być subtelny, spokojny i cichy. Zbyt głośny może wystraszyć. Nie należy także przesadzać ze zbyt dużą liczbą dźwięków jednocześnie. Słuch doskonale rozwija głos mamy. Należy do niemowlaka mówić spokojnie, śpiewnie, opowiadać o tym, co się dzieje w domu. Można także włączać spokojną muzykę, grać na prostych instrumentach i czytać dziecięce książeczki.

Gdy malec już trochę podrośnie, można dać mu do zabawy butelki wypełnione piaskiem, wodą, kamykami, fasolą, razem z dzieckiem słuchać odgłosów przyrody - szumu wiatru, śpiewu ptaków, dźwięków padającego deszczu, szelestu liści itp. Dzięki temu uczy się odróżniania odgłosów. Ważne jest również słuchanie i opowiadanie historyjki przedstawionej za pomocą dźwięków, gestów i mimiki, poszukiwanie lokalizacji dźwięków dochodzących z otoczenia, poruszanie się bez udziału wzroku za źródłem dźwięku, naśladowanie usłyszanego dźwięku, uliczka dźwięków, itp.

WĘCH

Zaraz po słuchu, węch jest jednym z najlepiej rozwiniętych zmysłów noworodka. Już chwilę po porodzie dziecko, właśnie dzięki rozwiniętemu zmysłowi powonienia, potrafi odnaleźć samodzielnie pierś mamy.

Węchu u dziecka nie trzeba specjalnie pobudzać do rozwoju. Co więcej - jeśli kobieta karmiąca piersią używa mocno perfumowanych kosmetyków, dziecko to wyczuje i w przypadku, gdy zapach mu się nie spodoba, odsunie się od piersi.

Dlatego też wszelkie kosmetyki, również te przeznaczone do pielęgnacji niemowlęcia, powinny zawierać jak najmniej substancji perfumowanych.

By umożliwić starszemu dziecku poznawanie świata także przez węch, należy zabierać je do kuchni - aromaty przygotowanych potraw na pewno wzbudzą jego zainteresowanie, stosować zabawy na rozpoznawanie różnych przedmiotów po zapachu, np.: wąchanie i rozpoznawanie zapachu olejków, ziół i zapachowych świec, w celu zapoznania z zapachem lub utrwalania poznanych zapachów, zakładanie ziołowego ogródka i zabawa w rozpoznawanie ziół po zapachu.

SMAK

Przez pierwsze miesiące życia dziecko zna głównie smak mleka. Nieocenione pod względem rozwoju tego zmysłu jest karmienie piersią, ponieważ do pokarmu mogą przenikać niektóre substancje odpowiadające za smak danych potraw. Niemowlę karmione mlekiem modyfikowanym możliwości wcześniejszego poznania innych smaków niestety nie ma. Dlatego tak ważne jest stymulowanie tego zmysłu.

Należy pozwalać dziecku na branie zabawek do buzi, pod warunkiem, że są one czyste i bezpieczne. Natomiast pierwsze stałe pokarmy wprowadzać zawsze pojedynczo, by dziecko mogło spokojnie zapoznać się z ich smakiem i konsystencją. Jeśli maluch nie chce jeść - należy odstawić produkty i ponownie spróbować za 2-3 tygodnie.

Ważne jest rozróżnianie i nazywanie smaku owoców, warzyw, napojów, różnych potraw oraz umiejętne omawianie wrażeń smakowych i zapachowych przy spożywaniu pokarmów, pomoc dziecka w przygotowywaniu posiłków, badanie intensywności zapachu, smakowanie wody z cukrem, solą, cytryną, itp.

Dla dziecka bardzo ważny jest również RUCH i dlatego należy pobudzać ruch dziecka poprzez swobodne poruszanie się, zabawę polegającą na wspólnym czołganiu się i podskakiwaniu, a gdy dziecko podrośnie zachęcać je do uprawiania sportu.

4. DLACZEGO ZMYSŁY SĄ TAK WAŻNE?

Niemowlę rodzi się niesamodzielne. Aby funkcjonować, potrzebuje opieki dorosłych. Zmysły uczą dziecko przetrwania. Dzięki nim poznaje świat, komunikuje się. Ważne jest, by rozwój zmysłów postępował równomiernie. To zapewni odpowiedni ruch gałek ocznych, prawidłowe napięcie mięśniowe, równowagę. Zadbajmy o prawidłowe kształtowanie się mowy, myślenia logicznego i abstrakcyjnego oraz koordynacji ruchów. Jeśli jakikolwiek ze zmysłów zostanie "w tyle", dziecko może mieć problemy z integracją sensoryczną. Prowadzi to do zaburzeń emocjonalnych, społecznych i rodzinnych.

Rola zmysłów w życiu człowieka jest ogromna. Dzięki nim człowiek odbiera bodźce płynące ze świata i poprzez ich prawidłowy odbiór może prawidłowo funkcjonować, komunikować się z otoczeniem czy wyrażać swoje potrzeby. Dziecko powinno mieć okazję do: obserwowania i oglądania, poznawania i przeżywania, doświadczania, badania, wypowiadania się oraz działania i tworzenia. Dlatego warto pamiętać, że zmysły są przewodnikiem po świecie.

Przyroda jest czymś pięknym i niezwykłym, i właśnie w taki sposób należy ją ukazywać dzieciom. Można tego dokonać na drodze doświadczania i przeżywania jej w bliskim otoczeniu i przy pomocy własnych zmysłów. Taka aktywność kształtuje w umyśle malucha obraz środowiska, a poprzez zawarcie głębszych relacji dziecko-otoczenie przyrodnicze, maluch staje się elementem ekosystemu. Oznacza to, że dzięki zmysłom można nauczyć dzieci świadomego postrzegania, co ma ogromny wpływ na motywację do działania, wrażliwość, odpowiedzialność, silną wolę i aktywność poznawczą potrzebną do odpowiedzialnego postępowania wobec środowiska.

JAK WSPIERAĆ ROZWÓJ ZMYSŁÓW U DZIECKA?

Po narodzeniu do mózgu dziecka dociera mnóstwo różnych bodźców - wzrokowych, dźwiękowych, słuchowych czy czuciowych. Wraz z upływem czasu dziecko zauważa coraz więcej z nich i łączy je w spójną całość. Jest to integracja sensoryczna, która następuje wraz z rozwojem dziecka.

Prawidłowe odbieranie przez mózg wrażeń zmysłowych (wzrokowych, czuciowych, słuchowych, smakowych, czuciowych) i właściwa odpowiedź na te bodźce to integracja sensoryczna. Wraz z rozwojem dziecko uczy się chodzić, a więc integracja sensoryczna następuje także na poziomie czynności zmysłowo-ruchowych. Prawidłowy rozwój mózgu dziecka odpowiada za właściwy przebieg integracji sensorycznej.

W praktyce wygląda to tak, że mózg dziecka przyjmuje, segreguje, interpretuje i integruje informacje pochodzące z narządów zmysłów z tymi, które pamięta i rejestruje nowe, aby móc właściwie reagować na otoczenie.

Dzieci rozwijają się i uczą na różne sposoby, a ich mózgi są przez cały czas aktywne. Podczas zapamiętywania używają różnych zmysłów - słuchu, węchu, smaku, dotyku, wzroku. Każde dziecko ma indywidualny styl zapamiętywania nowych informacji. Jedne dzieci szybciej się uczą, gdy skupiają swoją uwagę na słuchaniu, inne na wzroku lub dotyku.

Warto dowiedzieć się, jaki zmysł dominuje u dziecka, aby w odpowiedni sposób zorganizować mu przestrzeń do nauki. To w skuteczny sposób wesprze rozwój dziecka.

ROZWÓJ DZIECKA - ZMYSŁY

Najczęściej dzieci do nauki wykorzystują kilka zmysłów jednocześnie - zwłaszcza w okresie intensywnego rozwoju. Gdy dziecko idzie do szkoły, to im więcej zmysłów zaangażowanych jest w naukę, tym szybciej następuje rozwój dziecka.

Naukowcy dowodzą jednak, że każde dziecko ma jeden dominujący zmysł, za pomocą którego się uczy.

Twoja pociecha zatem może być wzrokowcem, kinestetykiem lub słuchowcem - co oznacza, że w procesie rozwoju i poznawania świata dominuje u niego zmysł wzroku, ruchu lub słuchu. Im wcześniej poznasz, jaki jest to zmysł, tym wcześniej będziesz mógł zacząć wspierać go w nauce.

Rozwój dziecka - zmysł wzrokowy

Dziecko, które jest wzrokowcem:

lubi malować, rysować, chętnie uczy się pisać
wykonuje staranne notatki
lubi kolorowe otoczenie i zadbane rekwizyty
łatwo zapamiętuje twarze
łatwo zapamiętuje szczegóły otoczenia
pamięta przykłady, które nauczyciel rysuje na tablicy
szybciej zapamiętuje, gdy narysuje sobie schemat tego, czego się uczy
prowadzi zadbany zeszyt, w którym znajdują się estetyczne szlaczki i podkreślenia
częściej używa zwrotów takich jak: widziałem, zobacz, przedstawiłem to, zerknij, to dobrze wygląda;

Rozwój dziecka - zmysł kinestetyczny (ruch)

Dziecko, które jest kinestetykiem:

lubi się poruszać, biegać, tańczyć
podczas nauki potrzebuje się poruszać
szybciej zapamiętuje gdy chodzi i powtarza na głos
lubi wyrażać emocje poprzez ruch i mimikę
częściej gestykuluje
podczas nauki dziecku trudno jest siedzieć spokojnie w miejscu i często wykonuje różne ruchy takie jak kołysanie się, poruszanie nogami
częściej robi bazgroły w zeszycie
lubi dotykać różne przedmioty
częściej używa zwrotów takich jak: porusz ten temat, to jest namacalne, poczułem to, zrobiłem to;

Rozwój dziecka - zmysł słuchowy

Dziecko, które jest słuchowcem:

szybko się uczy, gdy przysłuchuje się innym
podczas nauki lubi słuchać muzyki
podczas nauki woli słuchać niż mówić
często prosi o słowne wyjaśnienia
lubi rozmawiać z innymi ludźmi
szybko zapamiętuje imiona, nazwy miast
lubi opowiadać długo i ze szczegółami
zwraca uwagę na dźwięki z otoczenia
częściej używa zwrotów takich jak: to brzmi dobrze, posłuchaj, powiedziałem to, powtórz.

Źródło:

W. Loscher, "Chcę tego dotknąć: zabawy rozwijające zmysł dotyku".

W. Loscher, "Jak to pachnie i smakuje? Zabawy rozwijające zmysł smaku i węchu".

W. Loscher, "Wrażenia zmysłowe w zabawach dzieci".

W. Szkudlarek, "Aktywność zabawowa i jej znaczenie na rozwój dzieci w wieku przedszkolnym".

==========================================

3. "KATAR - JESIENNE UTRAPIENIE -
JAK NAUCZYĆ DZIECKO WYDMUCHIWAĆ NOS"

Wielkimi krokami zbliża sie jesień, a co za tym idzie zmienna pogoda i katar.

Wirusem kataru zarażamy sie drogą kropelkową wdychajac powietrze, w którym kichające osoby rozsiewają zainfekowaną wydzielinę z nosa. Częste infekcje górnych dróg oddechowych i niedrożność nosa mogą być przyczyną wykształcenia się nawykowego oddychania przez usta (oddychanie powinno odbywać się przez nos przy zamkniętych ustach), co generuje kolejne kłopoty.

Dla osoby dorosłej kwestia wydmuchiwania nosa wydaje się sprawą całkowicie oczywistą, prostą i jakże naturalną. Jednakże większość rodziców doskonale zdaje sobie sprawę, że nauczenie dziecka tej czynności wcale nie jest takie łatwe. Wydmuchiwanie nosa jest czynnością, która sprawia dzieciom wiele trudności. Drugi rok życia to dobry moment, aby rozpocząć naukę wydmuchiwania nosa. Najlepiej jest zacząć, gdy dziecko jest zdrowe i nie ma żadnej infekcji, ponieważ nauka w takcie przeziębienia może sprawić więcej trudności i dziecko może się tylko zniechęcić.
Dlatego nie czekajmy, aż dziecko się przeziębi, naukę wydmuchiwania nosa najlepiej jest zacząć, gdy dziecko jest zdrowe.

Zacznijcie od nauki dmuchania buzią

Przede wszystkim dziecko powinno najpierw umieć dmuchać buzią. Warto przygotować talerzyki (na przykład papierowe), na których położysz piórka/watę/pociętą bibułę/serpentyny/kolorowe pomponiki, czyli akcesoria, które są lekkie. Zacznijcie od dmuchania buzią, jeśli dziecko nigdy wcześniej się tak nie bawiło, to musi zobaczyć, co się stanie z tymi przedmiotami, gdy na nie dmuchnie, czyli jaki będzie tego efekt.

Naukę dmuchania buzią można również zacząć od:

dmuchania baniek mydlanych
dmuchanie papierowych statków podczas kąpieli
robinie bąbelków w szklance wody z wykorzystaniem słomki
dmuchanie dmuchawców podczas spaceru
dmuchanie na wiatraczek
zdmuchiwanie świeczek

Dopiero następnie możecie zacząć próbować dmuchać nosem. Unieś wtedy talerzyk z piórkami do nosa dziecka i poproś, by zrobiło wdech i mocny wydech nosem przy zamkniętych ustach (możesz wtedy delikatnie położyć palec na ustach dziecka, aby pokazać mu w ten sposób, że potrafi wydobyć powietrze z nosa).

Zwykle opanowanie tej umiejętności nie nastąpi z dnia na dzień, dlatego warto zastosować kilka strategii:

Ciekawą zabawą, która często podoba się dzieciom jest zabawa z lusterkiem. Poproś dziecko, aby jednym paluszkiem przycisnęło sobie skrzydełko nosa i wydmuchiwało powietrze z drugiej dziurki. Efektem będzie pojawiająca się na nim para, powiedz wtedy dziecku „Zobacz jaką mgłę zrobiłeś/aś na lusterku, brawo!”.

Kiedy dziecko podczas choroby będzie musiało wydmuchać nos, przywołaj mu zabawę i poproś, by zrobiło tak, jakby chciało zdmuchnąć piórko nosem i przypomnij o zamknięciu ust.

Wydmuchiwanie nosa
Kiedy dziecko jest już gotowe, aby wydmuchać nos z użyciem chusteczki, to pamiętaj, że najpierw powinno się oczyścić jedną dziurkę, a dopiero później drugą (zatykamy dziurki naprzemiennie). Dlaczego jest to takie ważne? Dmuchanie z obu dziurek jednocześnie sprawi, że wzrośnie ciśnienie w nosie, a w konsekwencji wydzielina może trafić do zatok, co spowoduje stan zapalny.

Przypominanie
Jeśli u dziecka pojawi się katar należy mu często przypominać o konieczności wydmuchania noska. Samo będzie zapominać, małe dzieci nie odczuwają jeszcze takiej potrzeby oczyszczenia nosa jak osoba dorosła. Pokazuj dziecku w lusterku jak wygląda ze smarkami na twarzy aby zachęcić je do wydmuchania noska.

Pamiętajmy, by zawsze doceniać próby, których podejmuje się dziecko, a także postępy, które osiąga.

============================================

2. "WPŁYW MULTIMEDIÓW
NA ROZWÓJ DZIECI"

Drodzy Rodzice, w tym artykule chcemy poruszyć temat wpływu multimediów na dzieci. Telewizja i komputer jest obecnie najpopularniejszym środkiem masowego przekazu, a jej oglądanie najczęstszym sposobem spędzania czasu wolnego. Warto więc zastanowić się nad świadomym wykorzystaniem ich w procesie wychowania dzieci.

Z dotychczasowych badań wynika, że ze względu na tempo rozwoju dzieci media mogą mieć znaczny wpływ na wzmocnienie zachowań zarówno pozytywnych jak i negatywnych. Z jednej strony telewizja czy Internet może mieć pozytywny wpływ, dostarcza nową wiedzę i umiejętności z różnych dziedzin, kształtuje zainteresowania, pokazuje przyszłość i przeszłość, świat nauki i sztuki, itp. Jednak obserwacje i praktyka wskazują, że tych negatywnych skutków jest o wiele więcej, i występują nie w wyniku kontaktu z samym medium, ale w wyniku specyficznej selekcji programów o określonej treści i ich cech formalnych. Sposób tej selekcji jest w dużym stopniu zdeterminowany indywidualnymi właściwościami dziecka i zachowaniami jego najbliższego otoczenia.

Według badań, dzieci w wieku 0-2 lata nie powinny w ogóle mieć styku z urządzeniami elektronicznymi, te w wieku 3-5 lat powinny mieć ograniczony dostęp do zaledwie jednej godziny dziennie, a 6-18 lat do dwóch godzin.Dzieci i młodzież korzystają z elektorniki 4-5 razy częściej niż powinny (m.in. dzięki wszechobecnym komputerom, telefonom i tabletom). Może to nieść ze sobą poważne konsekwencje dla zdrowia (nawet zagrożenie dla życia!).

10 POWODÓW DLA KTÓRYCH NALEŻY OGRANICZYĆ UŻYWANIE URZĄDZEŃ ELEKTRONICZNYCH PRZEZ DZIECI:

1. Gwałtowny wzrost mózgu - Do 2 roku życia mózg niemowlęcia zwiększa swą objętość trzykrotnie i pozostaje w stanie szybkiego wzrostu do 21. roku życia. Wczesny rozwój mózgu determinowany jest przez bodźce pochodzące z otoczenia lub ich brak. Narażanie mózgu na zwiększony dostęp do technologii elektronicznych okazał się mieć wpływ na zaburzenia uwagi, opóźnienie funkcji poznawczych, zaburzenia uczenia się, wzrost impulsywności i spadek zdolności samozachowawczych, np. napady złości.

2. Opóźniony rozwój - Używanie urządzeń elektronicznych ogranicza ruch dziecka, co może prowadzić do opóźnienia w rozwoju ruchowym. Jedno na troje dzieci, które idą do szkoły są opóźnione w rozwoju, są negatywnie nastawione do nauki. Rozwój ruchowy ma duży związek z umijętnością koncentrowania się. Nadmierne korzystanie z technologii przez dzieci poniżej 12 roku wpływa szkodliwie zarówno na rozwój ruchowy jak i umysłowy.

3. Epidemia otyłości - Telewizja i gry wideo mają bezpośredni wpływ na wzrost otyłości. U dzieci, które mają możliwość korzystania z komputerów i gier w swoich pokojach zauważony został o 30% wyższy wskaźnik występowania otyłości niż u dzieci, które korzystają z komputerów sporadycznie. Jedno na czworo kanadyjskich i jedno na troje amerykańskich dzieci cierpi na otyłość. W związku z tym u 30% dzieci będzie rozwijać się cukrzyca, a dodatkowo znajdą się one w grupie wysokiego ryzyka wystąpienia udaru mózgu i zawału serca… poważnie skróci się ich życie. Zaryzykowano stwierdzenie, że dzieci XXI wieku mogą być generacją, która nie przeżyje swoich rodziców.

4. Bezsenność - 60% rodziców nie nadzoruje czasu korzystania z urządzeń elektronicznych przez swoje dzieci. 75% z nich ma możliwość korzystania z TV i komputerów w swoich pokojach. 75% dzieci w wieku 9 i 10 lat nie może spać bo ich myśli wędrują do gier, filmów, kreskówek itd. Jaki ma to wpływ na koncentrację i wyniki w nauce nie muszę chyba podawać.

5. Choroby psychiczne - Nadużywanie komputerów, TV itp. jest jednym z głównych czynników przyczyniających się do rozwoju depresji, powstawania lęków, niepokoju, zaburzeń uwagi, autyzmu, wahań nastrojów, psychoz i problematycznych zachowań. U jednego na sześcioro kanadyjskich dzieci diagnozuje się chorobę psychiczną, a wielu z nich musi przyjmować silne leki psychotropowe.

6. Agresja - Przekazy medialne nasycone przemocą mogą powodować dziecięcą agresję. Małe dzieci są coraz bardziej narażane na rosnące występowanie przemocy fizycznej i seksualnej w dzisiejszych mediach. Wszechobecną przemoc w mediach jak akty seksualne, morderstwa, gwałty, tortury i okaleczenia uznano za zagrożenie dla zdrowia publicznego ze względu na przyczynowy wpływ na zwiększoną agresję u dzieci. Mówi się o wzroście korzystania z „pokoi wyciszenia” i odosobnionych miejsc w ośrodkach dla dzieci wykazujących objawy niekontrolowanych wybuchów agresji.

7. Cyfrowe otępienie - Media pokazujące szybko zmieniające się obrazy mogą przyczyniać się do spadku możliwości koncentracji, umiejętności skupiania się i rozwoju pamięci. Spowodowane jest to odcinaniem się połączeń neuronowych w korze czołowej mózgu. Dzieci, które nie potrafią się skupić mają problemy z uczeniem się.

8. Uzależnienia - Rodzice, którzy również coraz częściej korzystają z komputera, telefonu czy tabletu stają się niejako oderwani od swoich dzieci, oddalają się od nich, a w przypadku braku przywiązania rodzicielskiego, dzieci zaczynają uciekać się do korzystania z rzeczy, które mogą je uzależniać. Jedno na jedenaścioro dzieci w wieku 8-18 lat jest uzależnione od korzystania z urządzeń elektronicznych.

9. Promieniowanie - W maju 2011 roku Światowa Organizacja Zdrowia zaliczyła telefony komórkowe i inne urządzenia korzystające z łączności bezprzewodowej do kategorii „2B” czyli kategorii opisującej czynniki mogące powodować raka, ze względu na emisję promieniowania. Jeden z kanadyjskich naukowców wydał oświadczenie z informacją ostrzegawczą: dzieci są bardziej wrażliwe na różne czynniki niż dorośli, ponieważ ich układ odpornościowy i mózg wciąż się rozwijają, a w grudniu 2013 roku jeden z kanadyjskich doktorów zalecił aby urządzenia bezprzewodowe zostały zaliczone do grupy „2A” ryzyka rakotwórczego i określone jako „prawdopodobnie rakotwórcze”.

10. Niezrównoważony rozwój - Zwrócono uwagę, że dzieci są naszą przyszłością, ale nie ma przyszłości dla dzieci, które nadużywają korzystania z urządzeń elektronicznych. Jest to sprzeczne z teorią zrównoważonego rozwoju.

OBJAWY WYNIKAJĄCE Z NADMIARU MULTIMEDIÓW :

Dzieci do 2. r. ż., oglądające telewizję od 30minut do 2 godzin, a w czasie weekendu ok. 3 godzin (wg deklaracji matek), charakteryzują się: -stanem nieustannego rozproszenia uwagi, -sporadycznymi reakcjami na własne imię, -brakiem rozwoju mowy lub opóźnieniem pojawiania się oczekiwanych etapów, -niechęcią do oglądania obrazów statycznych (np. ilustracji w książkach), -brakiem wspólnego pola uwagi, -brakiem gestu wskazywania palcem.

W 3. r. ż. zaburzenia „telewizyjnych dzieci” pogłębiają się. Dostrzega się następujące zachowania: -trudności lub całkowity brak rozumienia poleceń, -zabawę na niższym poziomie, w stosunku do dzieci „nietelewizyjnych”, -brak zabawy tematycznej, -trudności z rozpoczęciem i kontynuowaniem zabawy w grupie rówieśniczej, -komunikowanie się krzykiem lub płaczem, -niepełne rozumienie języka, -brak respektowania reguł społecznych, -brak zainteresowania książkami, obrazkami, -uspokajanie się po otrzymaniu telefonu komórkowego/tabletu rodzica, -poważne trudności w prowadzeniu treningu czystości, -wybiórczość jedzenia.

Wiek od 2 do 5 lat to krytyczny okres dla rozwoju mózgu. Mózg jest przygotowywany do uczenia się, jak przyjmować informacje i jak tworzyć związki informacji. Kiedy dzieci oglądają telewizję, grają na komputerze, tablecie, komórce, są przyzwyczajane do takiego sposobu uczenia się, w którym brak jest fizycznego, emocjonalnego, a nawet sensorycznego (zapach, smak, propriocepcja), zaangażowania. Telewizja bombarduje telewidzów zbyt szybkimi do wchłonięcia przez młody mózg, ciągle zmieniającymi się rzekami obrazów, słów i ruchu. Dziecko może być w stanie powtórzyć to, co usłyszało, ale nie będzie ono miało głębszego zrozumienia tego, co powtarza.

URZĄDZENIA ELEKTRONICZNE NEGATYWNIE WPŁYWAJĄ NA:

Narząd wzroku - Nieodpowiednia odległość od telewizora, komputera, zbyt małe ekrany telefonów, tabletów, komórek przyczyniają się do powstawania zaburzeń wzroku, -Nadmierne zmęczenie gałek ocznych, ich wysuszenie, podrażnienia błony śluzowej oczu (zespół suchego oka), zapalenie spojówek, -zaburzenia widzenia - objawy to zmęczenie i zaczerwienienie oczu, pieczenie oczu, podwójne widzenie lub za mgłą, przemijająca krótkowzroczność, zawroty głowy, bóle głowy

Narząd ruchu - Powstawanie wad postawy spowodowane przyjmowaniem nieprawidłowych pozycji statycznych, przeciążenia aparatu ruchu, -Boczne skrzywienia kręgosłupa, -Pogłębienie kifozy piersiowej, -Wady klatki piersiowej (klatka lejkowata), ograniczenie ruchomości klatki piersiowej, -Ograniczenia ruchomości stawów, stawów kręgosłupa, brak odpowiedniej elastyczności mięśni (sztywność, tendencja do skręceń, przykurcze mięśniowe), -Osłabienie tkanki kostnej (tendencja do złamań), -Zmiany zwyrodnieniowe stawów i stany zapalne mięśni (zapalenie mięśni prostowników przedramienia – łokieć tenisisty, zespół cieśni nadgarstka, nadwyrężenie mięśni nadgarstka, -Dolegliwości pleców i kręgosłupa, obciążenia statyczne mięśni karku, -Dystrofie mięśni pasa biodrowego

Zdrowie - Zaburzenie funkcjonowania układu krążeniowo – oddechowego, -Osłabienie odporności organizmu, -Osłabienie wydolności organizmu, -Osłabienie zdolności motorycznych dziecka (zwinności, zręczności, koordynacji ruchowej, szybkości reakcji)

Układ nerwowy - Zaburzenia koncentracji, nerwowość, nadmierna pobudliwość, drażliwość, agresywność, brak kontroli nad emocjami (bicie, gryzienie, kopanie), -Trwałe częściowe rozkojarzenie uwagi - przebywanie w stanie nieustannego bycia zajętym, zwracanie uwagi na wszystko bez koncentrowania się na czymkolwiek, -Zaburzenie snu (płacz, krzyk), -Przemęczenie (szybkie, uderzające kolory i migoczące obrazy intensywnie pobudzają)

Zaburzenia odżywiania - Karmienie/jedzenie przed telewizorem /komputerem prowadzi do utrwalania nieprawidłowych nawyków żywieniowych, smak potraw traci swój urok, -Dziecko nie kontroluje ilości jedzenia, które pochłania w trakcie oglądania bajek, gier komputerowych, -Dziecko je nawet wtedy jeśli nie jest głodne, co przyczynia się do otyłości, -Dziecko naśladuje wzorce czerpane z kreowanych postaci bajkowych, z filmów (wygląd bohaterów, często nadludzkie moce)

Rozwój intelektualny - Dziecko nie potrafi zorganizować sobie wolnego czasu poprzez zabawę, -Nie doświadcza świata, -Nie poznaje go zmysłami, -Nie jest kreatywne, twórcze, -Nie rozwija swoich zainteresowań, zdolności, -Nie rozwija myślenia przyczynowo – skutkowego, -Osiąga gorsze wyniki w nauce, -Osłabienie procesów myślowych, kojarzenia, analizy (telewizja sprzyja bierności i lenistwu umysłowemu oraz obniżeniu sprawności myślenia abstrakcyjnego i fantazji) - rozleniwienie umysłu, -Brak odporności emocjonalnej, -Słabe radzenie sobie z nowymi sytuacjami

Trudności szkolne - Zahamowanie zainteresowania książkami, -Gorzej wykształcona umiejętność czytania (mniej czasu na ćwiczenia i naukę), -Kłopoty z ortografią („opatrzenie się" z trudnymi ortograficznie słowami podczas czytania tekstów pomaga w przyswajaniu ich pisowni), -„Telewizyjne” dzieci na lekcjach stają się bierne lub nudzą się i nie potrafią skoncentrować się, oczekują od nauczyciela specjalnych, ciekawych efektów, w rezultacie osiągają gorsze wyniki w nauce, niż ich rówieśnicy spędzający przed telewizorem niewiele czasu, -Reagowanie na przemoc obojętnie, dzieci obojętnieją wobec sytuacji przemocy także w życiu codziennym, nie mając poczucia winy przy własnych agresywnych zachowaniach (filmy i gry komputerowe).

Rozwój społeczny - Dziecko jest agresywne lub wycofane, -Nie potrafi wchodzić w odpowiednie relacje z rodzicami i rówieśnikami, -Brak wspólnych rozmów, dyskusji, zabaw, spoglądania na twarz rozmówcy powoduje brak zrozumienia wskazówek niewerbalnych, wywołuje brak empatii, -Pozbawienie zdolności porozumiewania się i działania bez zachęty - samotna zabawa pogłębia uczucie osamotnienia, dziecko nie szuka kontaktu z innymi, nie potrafi się komunikować, traci z innymi związki emocjonalne, -Zatracenie się w tym co jest dobre a co złe, co rzeczywiste a wirtualne, prawdziwe/fałszywe, co jest miłością a co nienawiścią, -Degradacja nieukształtowanej jeszcze w pełni osobowości

Rozwój mowy - Dzieci później zaczynają mówić, -Dzieci posiadają mniejszy zasób słów, -Nie potrafią się komunikować z otoczeniem, -Używają wulgarnych słów, -Są agresywne w stosunku do innych, nie potrafią się dogadać, -Brak odpowiedniej stymulacji (nauka języka, spoglądanie na twarz rozmówcy, mimika), -Dziecko nie szuka kontaktu z innymi/nie potrafi się komunikować, nie potrafi podtrzymać relacji z rówieśnikami (izolacja)

Sen - Cyfrowe media wpływają negatywnie na długość oraz jakość snu dzieci. Przedszkolaki i uczniowie śpią lepiej jeśli w ich sypialniach nie ma telewizorów, komputerów, tabletów czy telefonów komórkowych. - Gorsza jakość i skrócenie snu przekłada się zmęczenie w ciągu dnia, co z kolei ma wiele negatywnych konsekwencji, w tym gorsze wyniki w nauce czy zaburzenia nastroju. -Nieustanny dostęp do strumienia danych, informacji na temat znajomych, tego co dzieje się w okolicy, powoduje ekscytację i emocje uniemożliwiające zasypianie. Inną sprawą jest wrażliwość oczu młodych ludzi. U dzieci i nastolatków sztuczne światło powoduje prawie dwukrotnie mniejsze wydzielanie melatoniny – naturalnego hormonu umożliwiającego zasypianie. Co ważne, elektroniczne urządzenia: komputery, tablety czy smartfony emitują niebieskie światło, które jak wykazują badania, może jeszcze bardziej zakłócać wydzielanie tego hormonu. W efekcie, zegar biologiczny takiego dziecka czy nastolatka jest kompletnie rozregulowany.

ZAGROŻENIA WYNIKAJĄCE Z UŻYTKOWANIA INTERNETU:

1. FOMO – uzależnienie od dostępu do informacji

to strach przed tym, że ominie nas ważna informacja lub wydarzenie, które ma duże znaczenie.

2.MOMO – lalka, która zachęca do samobójstwa

Lalka wysyła zdjęcia do przypadkowych użytkowników, a kiedy zostanie dodana do grona znajomych, zaczyna niebezpieczną grę. MOMO zleca zadania do realizacji, które ostatecznie mają doprowadzić do popełnienia samobójstwa. Lalka ma czarne włosy, nienaturalnie wyłupiaste oczy i szeroki uśmiech. W niektórych przypadkach dołączenie makabrycznej lalki do grona znajomych skutkuje zainfekowaniem telefonu niebezpiecznym wirusem, wydobywającym prywatne dane użytkownika.

3. Flaming – sprowadzanie dyskusji na niebezpieczne tory

Zjawisko to związane jest z mową nienawiści i trollingiem. Polega na celowym zaognianiu dyskusji w celu wzbudzenia silnych, negatywnych emocji wśród innych użytkowników.

4. Griefing – zachowanie graczy, uniemożliwiające grę innym. Oznacza przeszkadzanie innym graczom, najczęściej sojusznikom, w rozgrywce i uniemożliwianie im normalnej gry.

5. Patostreaming – niebezpieczne transmisje internetowe

Jest to transmisja internetowa, prowadzona w serwisach takich jak YouTube – udostępniających wideo strumieniowe, w trakcie której publikowane są różnego typu zachowania, uznawane powszechnie za negatywne i patologiczne. To na przykład libacje alkoholowe, zażywanie narkotyków, przemoc, w tym przemoc domowa, wulgaryzmy czy transmitowanie niebezpiecznych zachowań w internecie, na przykład nawoływania nieletnich do aktywności seksualnej.

6. Hejt – mowa nienawiści

Polega ono na okazywaniu pogardy i złości w internecie. Hejt może być skierowany do przedstawicieli danej płci czy narodowości, jednak jego ofiarą często padają przypadkowe osoby, szukające porady czy chcące wypowiedzieć się na dany temat.

7. Trolling – celowe irytowanie innych użytkowników

antyspołeczne zachowanie, polegające głównie na obrażaniu i ośmieszaniu innych osób, stosowanie dezinformacji, uniemożliwianie prowadzenia normalnej dyskusji innym użytkownikom. Celem trolla jest wywołanie kłótni, z tego powodu często pisze on o sprawach, które są bardzo kontrowersyjne.

8. Cyberbullying – przemoc z użyciem nowoczesnych technologii

nowoczesna forma przemocy, w której wykorzystywany jest internet lub telefony. Celem działania jest wyrządzenie emocjonalnej, a w konsekwencji nawet fizycznej szkody drugiej osobie. Polega ono na powtarzaniu aktów przemocy, takich jak dręczenie, groźby czy publikowanie ośmieszających daną osobę treści.

9. Sexting – przekazywanie treści erotycznych

forma komunikacji elektronicznej, w której przekazywane są treści o charakterze erotycznym. Zjawisko to jest coraz bardziej popularne wśród nastolatków, którzy przesyłają sobie erotyczne treści – często są to również własne, nagie zdjęcia. Często dzieje się to już na wczesnym etapie znajomości, a wiele osób wysyła tego rodzaju treści obcym osobom. Należy pamiętać o tym, że osoba po drugiej stronie może wykorzystać zdjęcia czy filmy w dowolny sposób. Zjawisko jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci i nastolatków.

10. Sextortion – konsekwencja sextingu

zjawisko, polegające na szantażowaniu osoby, która przesłała erotyczne treści do kogoś innego, na przykład swoje zdjęcia. Osoba po drugiej stronie może ją szantażować, mówiąc na przykład, że jeśli nie wyśle kolejnych zdjęć, to poprzednie zostaną opublikowane w internecie lub pokazane rodzicom. Często przedmiotem szantażu są również pieniądze – ofiara zmuszana jest do przekazywania pewnych kwot, bo w przeciwnym razie treści zostaną opublikowane.

NIEBEZPIECZNE GRY KOMPUTEROWE

Drodzy Rodzice, warto zainteresować się, co oglądają Wasze młodsze i starsze dzieci, i w jakie gry grają oraz kontrolować swoje pociechy zwłaszcza w godzinach wieczornych. A jeśli już obejrzały niewłaściwe dla nich treści lub usłyszały o nich od kolegów – porozmawiajcie z nimi o niebezpiecznych zachowaniach!

1. "Niebieski wieloryb"

Gra która dotarła do Polski z Rosji. Polega ona na pokonywaniu poszczególnych poziomów trudności poprzez wykonywanie zagrażających zdrowiu i życiu dziecka poleceń podobnie Gra doprowadza do otumanienia i manipulowania mózgiem dziecka do takiego stopnia, że dzieci okaleczają się, dokonują samouszkodzeń i popełniają samobójstwo.

2."Wróżka ognia"

Gra, która może zachęcić do gry zwłaszcza dzieci najmłodsze. Gra obiecuje, że dziecko może stać się wróżką, która wszystko może. Dziecko ma nauczyć się wypowiadać odpowiedniego zaklęcia, odkręcić kurki gazowe, kiedy wszyscy już śpią, a rano jak wstanie będzie już wróżką.

3. Serial i gra Squid Game”- niebezpieczny trend już wśród polskich dzieci! Dzieci odtwarzają zachowania z filmu.

Serial przedstawia grupę ludzi, uczestników gry, którzy znaleźli się w niej w wyniku kłopotów. Głównie są to osoby ubogie i zadłużone, ale zdarzają się także bohaterowie wykształceni i zamożni, którzy popadli w kłopoty finansowe lub prawne. Wszyscy biorą udział w grze, na którą składa się 6 zmodyfikowanych gier z dzieciństwa. Modyfikacja jest brutalna, bo kto w grze przegrywa, ten po prostu umiera (zastrzelony, zrzucony z dużej wysokości, czy tez zamordowany przez współtowarzyszy...). Motywacją dla tych zachowań początkowo staje się kula wisząca w sali uczestników, którą wypełnienia ogromna suma pieniędzy. Jednak już nie tylko zysk przyświeca graczom pod koniec gry. Wydaje się, że chcą oni po prostu przeżyć… Bohaterowie nie mają już swoich imion, stają się po prostu numerami w grze.

Serial nawet dla osób dorosłych jest wyjątkowo brutalny i przygnębiający, dlatego też nie powinien być oglądany, a tym bardziej naśladowany przez młodsze dzieci. Niech rodziców nie zmyli urocza (!) lala zabawka i początek przypominający dziecięce gry. Później już nie jest miło...

4.Manhunt 1 i 2

Dziecko-gracz jako wyjątkowy morderca. Manhunt 2 to brutalna, w niezwykle naturalistyczny sposób przedstawia liczne zbrodnie, które są w niej kluczem do sukcesu. Grafika jest mroczna, klimat gry oscyluje wokół nieustannego zagrożenia, niepewności czy też najzwyklejszego panicznego strachu.

5. F.E.A.R.

Dziecko-gracz jako komandos o nadprzyrodzonych zdolnościach. W grze pojawia się wiele drastycznych scen, widoki szkieletów, poszarpanych zwłok ludzkich. Generalnie ideą całej gry jest wystraszenie grającego, poprzez oddziaływanie na jego podświadomość oraz wyzwalanie natychmiastowej walki. W gruncie rzeczy żołnierze FEAR to zwykli zabójcy.

6. Resident Evil (cała seria)

Resident Evil 4 Wii Edition to kolejna edycja popularnej serii z gatunku surival horror. Bohater (gracz) trafia do pewnej wsi, opanowanej przez mutanty, zombie i inne przerażające stworzenia. Jedyną formą sukcesu jest zabicie przeciwnika. Dziecko znajduje w niej wiele brutalnych scen eliminacji każdego napotkanego wroga. Chociaż gra jest adresowana do dorosłych graczy, często sięgają po nią dzieci.

7. GTA (cała seria)

Dziecko-gracz, jako członek mafijnej rodziny. Cała gra opiera się na gloryfikacji przemocy i zbrodni, gdzie użytkownik nabiera przekonania, iż przemoc i brutalność pomagają w zdobyciu autorytetu i władzy. W grze użytkownicy mogą pozbyć się wszelkich ograniczeń moralnych i prawnych, a następnie jako część wielkiej machiny przestępczej grabić, kraść oraz w razie potrzeby zabijać.

8. Carmageddon 2

Dziecko-gracz-kierowca-zabójca. To gra, która przeszła do historii dzięki ogromnej popularności i brutalności. Zwykłe wyścigi samochodowe, mimo że są sportem ekscytującym i niebezpiecznym, nie dają graczom naprawdę tego czego oczekują. Tym, co w grze jest szczególnie niebezpieczne, to bezkarne zabijanie pieszych i innych kierowców oraz zamienianie drogi w pasmo zbrodni, ubranej w szaty „dobrej zabawy”.

9. The Punisher

Gracz otrzymuje do dyspozycji pokaźny arsenał broni, który można – w zależności od naszych potrzeb – nieustannie modernizować. Duża dawka przemocy, mroczna i sugestywna grafika wydatnie przedstawia przerażający klimat brudnych ulic, plugawych bandytów, czy też naturalistycznych migawek z notorycznych egzekucji. Tytułowy bohater to pogromca działający w akcie zemsty za zabicie jego rodziny i morduje w bezwzględny sposób wszystkich złoczyńców, którzy staną mu na drodze.

10. Postal 1 i 2

Należy do najbardziej kontrowersyjnych gier akcji – jej sprzedaży zakazano oficjalnie w wielu krajach. Gra stała się znana przede wszystkim dzięki przeładowanej sadystyczną brutalnością formule zabawy. Likwidacja ofiar odbywa się przy pomocy dziewięciu śmiercionośnych narzędzi o charakterze wybitnie niszczycielskim (granaty, pistolet maszynowy, strzelba, karabin szturmowy, miny, butelki z benzyną, wyrzutnia rakiet, granatnik napalmowy i miotacz płomieni). Zabijanie przeobrażono w zabawę oraz pole wielkiej satysfakcji, gdzie o śmierci napotkanej osoby decyduje kaprys gracza.

11. Hitman

Dziecko-gracz jako nieśmiertelny bohater. Główny bohater gry to agent 047 „wyhodowany’ morderca. Gracz wciela się w postać seryjnego mordercy, który umie rozwiązywać napotkane problemy tylko przez zabijanie. Jego zadaniem jest bezszelestne, perfekcyjnie zaplanowane prowadzenie egzekucji kolejnych ofiar oraz maskowanie po sobie śladów.

12. Ojciec Chrzestny

Gra opowiada o najsłynniejszej rodzinie mafijnej w Stanach Zjednoczonych. Jeśli gracz się wykaże swoimi zdolnościami ma szansę na zawodowy awans w przestępczej hierarchii i zyskuje należyty respekt. Może zdobywać kolejne szczeble kariery tylko poprzez czyny przestępcze i „dyplomację”. Grę tą można uznać za doskonały podręcznik pt. „Jak zostać doskonałym gangsterem?”. Gra wprowadza równoznaczność pomiędzy sukcesem a zbrodnią. Jej mottem mogą być słowa: „Im bardziej jesteś bezwzględny tym szybciej będziesz awansował”.

13. Call of Duty

Cóż nie pokazuje okrucieństwa, terroru, bezprawia i oszustwa politycznego lepiej niż wojna? Czym byłaby historia bez konfliktów zbrojnych…? Druga wojna światowa ujawniła do czego tak naprawdę zdolni są ludzie; humanitaryzm zsunął się w czeluście podświadomości ludzkiej. Kobiety, dzieci, młodzież, starcy, inteligencja – co za różnica? Wszyscy skończyli tak samo….Wiele było gier próbujących oddać, choć namiastkę tego, co wyrządziła ludziom ta wojna. Jednak żadna nie pokazała tego w taki sposób jak Call of Duty.

14. Fallout

Jest to gra typu RPG. Bohater tej gry wciela się w mieszkańca wioski oznaczonej numerem 13. Trafia do nierealnego świata, w którym przyjdzie się mu zmierzyć
z licznymi wrogami, w tym monstrualnymi postaciami rodem z fantastycznych filmów. Świat jego walki to postnuklearna ruina. Dziecko-gracz prowadzi niebezpieczną misję skierowana na penetrację wrogiego świata, wykradanie artefaktów (magicznych przedmiotów) oraz zabijanie wyznaczonych wrogów. W wyniku skażonego środowiska ma do czynienia ze zdeformowanymi biologicznie stworami. I znowu zabijanie, destrukcja i walka są jedynymi sposobami na przetrwanie.

15. Doom (cała seria)

Dziecko-gracz jako żołnierz-bohater. Bohater gry, którym sterujemy, jest nowo przybyłym na planetę marines, rozpoczynającym swą służbę dla korporacji. Bohater rozpoczyna śmiertelną walkę z licznymi demonami opanowującymi marsjańską bazę. Pod pozorem bohaterstwa kreuje wizerunek brutalnego wojownika, dla którego zabijanie staje się jedynym sposobem funkcjonowania i osiągania celu. Z obrazu śmierci uczyniono w grze kolorowe widowisko.

16. Counter Strike

Dziecko-gracz jako członek antyterrorystycznego zespołu lub terrorysta. Gra oparta na wspólnym działaniu drużyny, a nie pojedynczego gracza. Cele drużyn są zawsze sprzeczne ze sobą - jeżeli terroryści mają wysadzić jakiś obiekt, antyterroryści mają nie dopuścić do tego, oraz odwrotnie - jeżeli antyterroryści mają uwolnić zakładników, terroryści mają im to uniemożliwić. Drużyna, która zdoła osiągnąć swój cel, albo zabije wszystkich przeciwników z drugiej grupy, wygrywa rundę. Przemoc w dużym stopniu stanowi o sensie gry. Gra potrafi przykuć gracza na długie godziny. Poprzez zmienność ról, zamazana została całkowicie granica między tym co dobre, a tym co złe.

To na rodzinie spoczywa obowiązek nauczenia dziecka rozsądnego korzystania z telewizji i internetu pokazania konkurencyjnych form spędzania czasu wolnego, psychicznego przygotowania do odbioru treści telewizyjnych.

DO NAJWAŻNIEJSZYCH DZIAŁAŃ RODZICÓW NALEŻĄ:

- Ograniczanie dostępu do telewizji /komputera- dziecko do 18. miesiąca życia z łatwością obejdzie się bez telewizora, a kiedy skończy 1,5 roku, wystarczający dla niego będzie 15-minutowy seans. W wieku przedszkolnym czas ten nie powinien przekraczać 1 godziny dziennie. Z wiekiem można go stopniowo wydłużać, ale tylko wtedy, kiedy nie wchodzi w rachubę
np. spacer lub inne zajęcie.

- Kontrola tego, co dzieci oglądają i w co grają- bardzo istotną sprawą jest właściwy wybór audycji/ gry, przy którym należy uwzględniać możliwości percepcyjne, rozwojowe, zainteresowania, potrzeby psychiczne i wiek dziecka.

- Oglądanie telewizji/ Internetu wraz z dziećmi.

- Rozmowy, dyskusje, wyjaśnienia powinny nastąpić możliwie jak najszybciej po wspólnym oglądnięciu programu. Dzięki temu można pomóc dziecku właściwie wyciągnąć pewne wnioski i spostrzeżenia, podkreślić pozytywne zachowania i wartości, przedstawić własny punkt widzenia. Dziecko ma możliwość podzielenia się na gorąco swoimi emocjami, wrażeniami i odczuciami.

- Przestrzeganie swoistego „regulaminu oglądania telewizji”,” grania w gry komputerowe”, który można złamać tylko w wyjątkowych sytuacjach, przy czym należy poinformować dziecko, że robimy to wyjątkowo. Do takich podstawowych zasad powinno należeć wyłączanie telewizora na czas posiłków, podczas zabawy dziecka, podczas rodzinnych uroczystości itp.

- Wykształcenie u młodego widza krytycznej postawy wobec prezentowanych treści oraz właściwego sposobu korzystania z telewizji, wybierania wartościowych programów.

- Starsze dzieci i młodzież należy prowokować do dyskusji na temat prezentowanych konkretnych postaw ekranowych bohaterów, przedstawianych spraw, wydarzeń, problemów i sposobu ich rozwiązywania. Ważna jest tu rola nie tylko najbliższej rodziny, ale i szkoły, organizacji społecznych.

CO ZAMIAST TELEWIZJI I INTERNETU???

Drogi Rodzicu:

- Zachęcaj dziecko do spontanicznej zabawy z wyobraźnią, w pojedynkę lub z innymi dziećmi. Pozwól dzieciom tworzyć ich własne zabawki.

- Zachęcaj i pozwalaj na pełną emocji ekspresję, przechodzącą przy osiągnięciu wieku 4 lat do racjonalnego dialogu.

- Zachęcaj do dużej ilości ruchu i interakcji z innymi dziećmi, do rozwoju pewnych zasad przy pracy albo w zabawie na podwórku, do dzielenia się z innymi i początków altruistycznego zachowania.

- Czytaj dziecku i uczestnicz w pełnym uwagi porozumiewaniu się z dzieckiem. Zachęcaj je do tworzenia twórczych i pełnych wyobraźni opowieści.

============================================

1. "DLACZEGO WARTO CZYTAĆ DZIECIOM"
- LIST DO RODZICÓW

Drodzy Rodzice!

„Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła”
/ Wisława Szymborska /

Książka jest takim przyjacielem, z którym możemy się spotkać kiedy tylko nam się podoba… Każdy powinien posiadać książkowych przyjaciół. I dlatego dziecko od najmłodszych lat powinno mieć kontakt z książką. Warto wygospodarować w domu kącik,w którym zawiśnie półka na książki… z ulubionymi bajkami. Niech dziecko przegląda, dotyka, ogląda aby szelest przewracanych kartek stał się dla niego milszy niż ten, który słyszy przy odwijaniu papierka z cukierka… Nikt nie zastąpi Rodziców i domu rodzinnego w kształtowaniu NAWYKU CZYTANIA… nikt inny nie wzbudzi w nich zamiłowania do książek. Jakże ubogi jest świat ludzi, którzy mogą żyć bez książek, którym czytanie książki wydaje się tylko stratą czasu… Więc Drodzy Rodzice- już dziś zaznaczcie w kalendarzu Dzień Czytania Bajek… Nie traćcie czasu! Przystąpcie do wyrobienia u dzieci NAWYKU REGULARNEGO CZYTANIA… niech ten DZIEŃ BĘDZIE WYJĄTKOWY…ważny, niech dziecko się na czytanie książek cieszy… Niech JEGO WYOBRAŹNIA się wyolbrzymia, niech liczba książkowych przyjaciół rośnie… Niech poczuje niepowtarzalny smak czytania… Aby w przyszłości samo dziecko sięgało po książki… i aby czytało.. Może się to udać tylko dzięki zgodnej współpracy domu i przedszkola.
O tym, jakie znaczenie mogą mieć dla dzieci książki, musimy pamiętać zarówno my, nauczyciele, jak i Państwo, Rodzice. Od dawien dawna rodzice i dziadkowie czytali swoim dzieciom bajki. TYLE JEST POWODÓW DO CZYTANIA!!! Najważniejsze z nich to sprawienie, aby książki były dla dziecka ważne, Postarajmy się, aby tak było nadal.

10 powodów dla których warto czytać dziecku książki:

Czytanie książek zacieśnia więź uczuciową między rodzicami a dzieckiem. Dziecko wsłuchane w głos rodzica, a bliski kontakt daje mu poczucie bezpieczeństwa.
Książki rozwijają wyobraźnię dziecka. Po zakończeniu czytania możemy zapytać: czy wiesz, co wydarzyło się później?
Słuchanie bajek rozwija inteligencję dziecka, wzbogaca słownictwo, uczy ładnego budowania zdań i zachęca do samodzielnej nauki czytania.
Książki wychowują. Jeżeli dobierzemy odpowiednią lekturę, dzieci będą utożsamiały się z książkowym bohaterem.
Książki wyrabiają wrażliwość. Dziecięce problemy opisane w bajkach na pewno poruszą niejedno serduszko.
Słuchanie książek odpręża i pozwala miło spędzić czas. W dziecięcym życiu są momenty, kiedy dobra bajka, przeczytana ciepłym modulowanym głosem jest niezastąpiona.
Książki rozwijają pasję kolekcjonerską. Wiele wydawnictw proponuje serie książeczek. Czekając na kolejne odcinki przygód bohatera, dziecko rozbudza w sobie ciekawość.
Czytanie książek przekazuje nam wiele informacji o dziecku. Niektóre dzieci lubią ciągle słuchać tych samych bajek. Często może to być znak, że coś je nurtuje, niepokoi lub cieszy.
Książki porządkują dziecięcy świat. Dzięki bajkowym postaciom dziecku łatwiej jest zrozumieć codzienne sprawy.
Książki podpowiadają, jak porozumieć się z rówieśnikami i rodzeństwem. Kłótnia z kolegą, bratem czy siostrą to problem, ale w wielu książkach znajdują się opowieści, które pomogą dziecku sobie z nim poradzić.

Pamiętajmy zawsze o tych zaletach. Nie musimy kupować drogich książek. Możemy ich poszukać na kiermaszach czy w antykwariatach. Jeśli chcemy dać dziecku prezent, kupmy mu książkę. Na pewno będzie się cieszyło, kiedy przeczyta ją z rodzicem.

Pamiętajmy – nie czytamy nie dlatego, że biedniejemy, lecz biedniejemy dlatego, że nie czytamy. Pamiętajmy również o tym, że istnieją biblioteki, w których na dzieci czeka wiele wspaniałych książek. Brytyjczycy uważają, że intelektualny i emocjonalny rozwój dzieci, którym czyta się od najmłodszych lat, jest o 30% szybszy niż dzieci, którym rodzice nie czytają. Czytajmy dzieciom i zróbmy wszystko, aby w przyszłości same czytały.

10 przykazań dla rodziców, którzy chcą, żeby ich dzieci czytały:

1) Rozmawiaj z dzieckiem.

2) Zawsze słuchaj, co dziecko ma ci do powiedzenia.

3) Kup dziecku czasopismo dla maluchów.

4) W księgarni wybieraj książki wspólnie z dzieckiem.

5) Wybierz się ze swoim dzieckiem do biblioteki.

6) Kontroluj, ile czasu dziecko spędza przed telewizorem czy komputerem.

7) Rozwiązuj z dzieckiem krzyżówki, rebusy, zagadki.

8) Stwórz dziecku jego własną biblioteczkę.

9) Czytaj dziecku przynajmniej przez 10 minut dziennie.

10) Pamiętaj - przedszkole ci pomoże.

Szanowni Państwo, pamiętajmy – nie rodzimy się z potrzebą czytania, tę potrzebę się nabywa. Dzieci, którym od najmłodszych lat czytamy i w których zaszczepiamy miłość do książek, na pewno będą czytać w przyszłości.

AKCJA „SUPERMOC KSIĄŻEK W DOMU”

Zachęcamy rodziców do Akcji „Supermoc książek w domu” a tym samym do rozwijania kompetencji przyszłości dzieci.

Z dziećmi należy czytać od pierwszego roku ich życia – to prawda powszechnie znana. Ale czy wiemy, jak się za to zabrać? Akcja „Supermoc książek w domu” w prosty i czytelny sposób odpowiada na to pytanie. Aby czytanie dzieciom stało się dobrą praktyką w każdym domu, potrzeba naprawdę niewiele. Dlatego kampania „Supermoc książek w domu” ma na celu dotarcie do rodziców z prostymi zasadami, które pomogą im przezwyciężyć pierwsze obawy i zainwestować w przyszłość dzieci.

„Supermoc książek w domu” to część szeroko zakrojonego projektu proczytelniczego, który wystartował w Światowy Dzień Książki w 2021 roku publikacją „Supermoc książek. Poradnik upowszechniania czytania” dzięki wspólnej inicjatywie Fundacji Powszechnego Czytania, Polskiej Izby Książki, Fundacji Olgi Tokarczuk, KBF – operatora programu Kraków Miasto Literatury UNESCO i Wrocławskiego Domu Literatury, operatora programu Wrocław Miasto Literatury UNESCO.

Więcej informacji o „Supermocy książek w domu” są dostępne na stronie www.fpc.org.pl/wdomu.

ZŁOTA LISTA KSIĄŻEK POLECANYCH PRZEZ FUNDACJĘ „ABCXXI - CAŁA POLSKA CZYTA DZIECIOM” DO CZYTANIA DZIECIOM

Kategorie wiekowe oznaczają sugerowany dolny przedział wieku dziecka przy czytaniu mu na głos.

Wiek 0 - 4 lata:

Marta Bogdanowicz (opracowanie) - Rymowanki - przytulanki

Paulette Bourgeois, Brenda Clark - seria o Franklinie

Jan Brzechwa - Wiersze i bajki

Gilbert Delahaye - seria o Martynce

Danuta Gellnerowa – Cukrowe miasteczko

Anita Głowińska – Kicia Kocia (seria)

Dimiter Inkiow - Ja i moja siostra Klara (seria)

Czesław Janczarski - Miś Uszatek; Gdzie mieszka bajeczka; O smoku Wawelskim

Janosch - Ach, jak cudowna jest Panama (seria)

Astrid Lindgren - Lotta z ulicy Awanturników

Hanna Łochocka – O wróbelku Elemelku (seria)

Maria Marjańska-Czernik – Wypożyczalnia babć

Sam McBratney - Nawet nie wiesz, jak bardzo Cię kocham

Nele Most, Annet Rudolph - Wszystko moje; Co wolno, a czego nie wolno

Sven Nordqvist – Kiedy mały Findus się zgubił (seria)

Beata Ostrowicka - Lulaki, Pan Czekoladka i przedszkole; Ale ja tak chcę!

Joanna Papuzińska - Śpiące wierszyki

Eliza Piotrowska – Bajka o drzewie; Bajka o słońcu

Renata Piątkowska - Opowiadania z piaskownicy

Annie M.G. Schmidt – Julek i Julka (seria)

Małgorzata Strzałkowska – Zielony, żółty, rudy, brązowy

Julian Tuwim - Wiersze dla dzieci

Wojciech Widłak - Pan Kuleczka (seria)

Wiek 4-6 lat:

Florence Atwater, Richard Atwater - Pan Popper i jego pingwiny

Hans Christian Andersen - Baśnie

Wiera Badalska – Ballada o kapryśnej królewnie

Liliana Bardijewska – Zielony Wędrowiec; Moje - nie moje

Grażyna Bąkiewicz - Kosmiczni odkrywcy - Franio i jego babcia

Ivona Březinová - Cukierek dla dziadka Tadka

Marcin Brykczyński – zbiory: Jedna chwilka, uczuć kilka; Co się kryje w sercu na dnie; 12 kolorów;12 miesięcy

Jan Brzechwa – Pan Drops i jego trupa

Wanda Chotomska – Wiersze; Pięciopsiaczki

Carlo Collodi - Pinokio

Vaclav Ćtvrtek - Bajki z mchu i paproci; O gajowym Chrobotku ; Podróże furmana Szejtroczka

Iwona Czarkowska – Biuro zagubionych zabawek

Barbara Gawryluk - Dżok, legenda o psiej wierności

Dorota Gellner – zbiory: Przedszkolakom; Czarodziejski świat; Ziewnik; Wiersze dla dzieci

Eva Janikovszky – Gdybym był dorosły

Czesław Janczarski – Jak Wojtek został strażakiem

Grzegorz Janusz – Misiostwo świata

Hanna Januszewska – O Pleciudze

Roksana Jędrzejewska-Wróbel – Sznurkowe historie, Maleńkie Królestwo królewny Aurelki, Florka (seria)

Kęstutis Kasparavičius – Mała zima

Maria Krueger – Apolejka i jej osiołek

Lucyna Krzemieniecka - O Jasiu Kapeluszniku

Tadeusz Kubiak – Wiersze na dzień dobry

Åsa Lind – Piaskowy Wilk

Astrid Lindgren - Pippi Pończoszanka; Emil ze Smalandii

Hugh Lofting - seria o Doktorze Dolittle

Beata Majchrzak - Opowieść o błękitnym psie, czyli o rzeczach trudnych dla dzieci

Kornel Makuszyński - Przygody Koziołka Matołka

Małgorzata Musierowicz - Znajomi z zerówki

Alan A. Milne - Kubuś Puchatek, Chatka Puchatka Pija Lindenbaum - Nusia i bracia łosie (seria)

Łukasz Olszacki - Bajka o tym, jak błędny rycerz nie uratował królewny, a smok przeszedł na wegetarianizm

Joanna Papuzińska – zbiory: Pims, którego nie ma; Wierszyki domowe, Król na wagarach; Pod bajdułem;

Renata Piątkowska - Na wszystko jest sposób #; Nie ma nudnych dni

Gianni Rodari - Bajki przez telefon (w tym Historyjki o Alicji, która zawsze wpadała w kłopoty);

Zofia Rogoszówna – Dzieci Pana Majstra

Tomasz Samojlik – Żubr Pompik. Tropy na śniegu (seria); Nauczę cię pływać, moja wyderko

Ulf Stark – Cynamon i Trusia. Wiersze o złości i radości (seria); Jak tata pokazał mi wszechświat

Małgorzata Strzałkowska - Leśne Głupki; Wiersze do poduchy, Wyliczanki z pustej szklanki

Anna Świrszczyńska – Dziwny tygrys ; O chciwym Achmedzie

Julian Tuwim – Pan Maluśkiewicz i wieloryb

Emilia Waśniowska – Kiedy słychać ptaki Danuta Wawiłow – Wiersze

Max Velthuijs - Żabka i obcy

Katarzyna Ziemnicka - Wielka wyprawa pirata Nata

LISTA KSIĄŻEK I SERII POLECANYCH PRZEZ BIBLIOTEKĘ PUBLICZNĄ W SĘDZISZOWIE MAŁOPOLSKIM

„Rok na ulicy Czereśniowej”, Rotraut Susanne Berner, Wydawnictwo Dwie Siostry, 2020

Zbiorcze wydanie dotychczasowych tomów: Zimy, Wiosny, Lata, Jesieni i Nocy, czyli tzw. wyszukiwarek. Na stronach nie ma tekstu, są za to barwne, pełne szczegółów i postaci ilustracje. Tysiące różnych historii w jednej książce. Uzupełnieniem kultowej już serii są nowe książeczki: "Kasia z ulicy Czereśniowej", "Pola z ulicy Czereśniowej" oraz "Marek z ulicy Czereśniowej".

Nie posiadamy w swoich zbiorach. Są to książki do pokazywania, nie ma w nich tekstu.

"Pucio mówi dzień dobry", "Pucio mówi dobranoc", Marta Galewska-Kustra, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, 2020

Uroczego Pucia i jego rodzinę zna chyba większość dzieci i rodziców. Jedna z niewielu serii książek, które nie nudzą się mimo codziennej lektury. Premierę ma właśnie "Pucio mówi dzień dobry" (i "Pucio mówi dobranoc").

Pozycja obowiązkowa dla najmłodszych.

Seria Amberek:

„Odwagi zajączku”, Nicola Kinnear, Wydawnictwo Amber, 2020

„Za bardzo się boję” - powtarzał Logan, zajączek - domator. Wbrew pozorom świat poza norką okazał się nie taki straszny. Mało tego, Logan bardzo szybko przekonał się, że życie poza domem może być bardzo ciekawe.

Książeczki te są cudowne, kolorowe, radosne. Dbamy, by mieć ich jak najwięcej. Są bardzo poszukiwane przed dzieci i rodziców i rzadko kiedy leżą na półce.

"Najpiękniejszy ogródek Borsuka", Marsha Diane Arnold, Wydawnictwo Amber, 2020

Borsuk włożył wiele pracy w swój wymarzony ogródek. W jednej chwili okazało się, że jego praca poszła na marne..., ale czy aby na pewno wszystko stracił? Prosta, ale pouczająca opowieść, która daje nadzieję, że niektóre sytuacje w życiu tylko z pozoru są porażkami.

"Kto przytuli Misia Tulisia?", Melling David, Wydawnictwo Amber, 2020

Wszyscy lubią się przytulać, także słodkie misie! Nowe wydanie światowego bestsellera. Serię tworzą m.in. "Miś Tuliś idzie do przedszkola" czy "Kochamy cię, Misiu Tulisiu".

Cudowna seria o Misiu Tulisiu. Kupujemy systematycznie.

"Wielka przygoda Jeżyka", JenniePoh, Wydawnictwo Amber, 2020

To opowieść dla wszystkich odrobinę nieśmiałych dzieci. Tytułowy Jeżyk udowadnia, że wiele przeciwności jest do pokonania. Pięknie ilustrowana, wzruszająca, pozytywna i mądra książka.

"Żyrafy nie umieją tańczyć", GilesAndreae, Wydawnictwo Amber, 2020

Nigdy nie wolno się poddawać i trzeba w siebie wierzyć. Gerard udowadnia, że marzenia się spełniają. Kultowa, pięknie ilustrowana i rymowana książka nie schodzi z pierwszych miejsc list bestsellerów od przeszło 20 lat w ponad 30 krajach.

"Za dużo marchewek", Katy Hudson, Wydawnictwo Amber, 2020

Ten króliczek dosłownie kocha marchewki. W pewnym momencie ogromne zapasy stają się dużym problemem, nie tylko dla Królika, ale i jego przyjaciół. Pouczająca, pięknie ilustrowana książka o przyjaźni.

Poznaj zakręconą rodzinę Janssonów, w której dorośli i dzieci zamienili się rolami - tata przekonuje, że chce psa, innym razem... gryzie koleżankę z pracy. Zabawna, pełna dialogów książka do wspólnego, głośnego czytania i... śmiania.

"Jano i Wito. Na wsi", Wiola Wołoszyn, Wydawnictwo Mamania, 2020

Kolejna odsłona serii "Jano i Wito". Po przygodach w mieście, w domu i na łące, Jano i Wito odwiedzają babcię i dziadka na wsi. Oryginalna i wesoła historia, dzięki której najmłodsi poznają wyrazy dźwiękonaśladowcze związane ze wsią.

Nie posiadamy, ale ta seria jest dobrze oceniana przez rodziców na forach.

„Opowiadania dla przedszkolaka” , Renata Piątkowska, Wydawnictwo Bis

Jest autorką książek dla dzieci: „Opowiadań dla przedszkolaków”, „Opowiadań z piaskownicy”, „Nie ma nudnych dni”, „Z przysłowiami za pan brat”, „Przygoda ma kolor niebieski”.

Posiadamy większość jej książek. Te wymienione są godne polecenia. Trzeba pytać o wznowienia.

Seria „Mądra Mysz”, Liane Schneider, Wydawnictwo Media Rodzina

„Mądra Mysz” to edukacyjna seria kwadratowych książek dla dzieci autorstwa Liane Schneider. W skład serii wchodzą obyczajowe opowiadania o przygodach Zuzi czy o małym Maksie, a także przybliżające najróżniejsze zawody książki „Mam przyjaciela…” oraz cykl pełen technicznych szczegółów „Maszyny i pojazdy” lub „Dawniej i dziś”.

Mamy prawie całą serię. Jest systematycznie pożyczana.

Seria „Kicia Kocia” , Anita Głowińska, Wydawnictwo Media Rodzina

”Kicia Kocia” to seria dla dzieci od lat 3. Dla jeszcze młodszych jest podseria „Kicia Kocia i Nunuś”. Ciekawe są też książeczki z otwieranymi okienkami.

Seria „Basia”, Zofia Stanecka, Wydawnictwo Egmont , 2020

Opowieści o rezolutnej Basi i jej rodzinie pokocha każdy przedszkolak. Przedstaw swojemu dziecku niezwykłe przygody dziewczynki, która wpada na ciekawe pomysły i dzielnie rozwiązuje własne problemy. Seria Basia to historie z życia małej dziewczynki, która każdą przeszkodę, jaką napotyka na swej drodze, jest w stanie zamienić w niezapomnianą przygodę. Książeczek do wyboru jest wiele. W serii można znaleźć, takie tytuły jak:” Basia i rower”, „Basia i bałagan”, „Basia i choroba”, „Basia i Mama w pracy” czy „Basia i zegarek”
Mamy większość z tych książek. Jest systematycznie pożyczana.

Seria „Bajki 5 minut przed snem” – „Bajeczki Maszy”, „Tomek i przyjaciele” - Wydawnictwo HarperCollins, 2020

Książki do czytania dzieciom na dobranoc. Książka zawiera od kilku do kilkunastu opowiadań. Bohaterowie są znani dzieciom.
Mamy większość z tej serii książek. Są systematycznie pożyczane.

Seria książek do samodzielnego czytania – np. „Opowiadania do nauki czytania”, Agata Giełczyńska – Jonik, Wydawnictwo Aksjomat, 2020
Mamy większość z tej serii książek. Są systematycznie pożyczane.